الگوى کمالات بانوان

میلاد پاره ى پیامبر در سال 35 عام الفیل یعنى پنج سال قبل از بعثت و بنا به قولى در سال 41 عام الفیل و بنا به روایت امام باقر (ع) پنج سال بعد از بعثت، [ کشف الغمّه ى اربلى، ج 1، ص 449] خداوند مقدّر فرمود که از پیامبر عظیم الشأن اسلام (ص) و خدیجه ى کبرى (س) دخترى تولد یابد که الگوى کمالات بانوان در قرآن گردد.

شیخ مفید (ره) در روضةالواعظین مى نویسد: چون خدیجه به فاطمه حامله شد حضرت رسول (ص) فرمودند: اى خدیجه، جبرئیل مرا خبر داد که این فرزند دخترى است فاطمه نام که وى را نسلى باشد پاکیزه و بابرکت و خجسته. و چون ولادتش نزدیک شد، ناگاه چهار زن بر وى ظاهر شدند. یکى از آنان گفت: ما را خدا فرستاده است، ما خواهران توایم. من ساره ام و این دیگر مریم و سوم خواهر موسى و چهارم آسیه زن فرعون.

فاطمه متولد شد و با پرتو نور خود خانه را منوّر ساخت.

دیگر زنان نیز تهنیت گفتند. خدیجه فاطمه را شاد و خندان بگرفت و رسول اکرم (ص) او را فاطمه نامیدند. و کنیه اش امّ محمّد و لقبش راضیه و مرضیه و زکیه و بتول و زهراست. و پیامبر (ص) درباره اش فرمودند: «فاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنّى» [روضة الشهداء ملاحسین کاشفى، صص 117- 118.] (فاطمه پاره اى از من است).

دلت را با پند زنده نما (20) قلب انسان مى میرد، دل انسان سنگ مى شود، هر چند صاحبش زنده باشد، نفس بکشد، بخورد، بخوابد، راه برود.

اما دلش مرده است.

آنچه دل را نیز حیات مى دهد و زنده نگه مى دارد، موعظه است، پند و اندرز پیاپى است.

قرآن خود را موعظه و پند و اندرز معرفى مى کند(21).

قرآن زیباترین موعظه است قرآن والاترین و بلندترین اندرزهاست، انس با قرآن، توجه به قرآن و خواندن آیاتى از آن - بخصوص اگر با تفکر همراه باشد - زنگار از دل مى زداید و آثارى شگرف از طراوت و زندگى برجاى مى گذارد.

خواندن آیات قرآن خود ارزش است و صواب زیادى براى آن ذکر شده است اما آنچه از درجه اهمیت بیشترى برخوردار است، مفاهیم کلمات الهى است.

این کلمات گنج هایى از حقیقت در خود دارند که بدون تدبر و تأمل در روح آدمى رسوخ نمى کنند.

اما اگر خواندن قرآن با تفکر و تدبر همراه شد در عمق جان نشسته و دل را زندگى مى بخشد تا آنجا که انسان را تبلور خلیفة اللهى مى نماید.

التزام به خواندن قرآن حتى یک آیه در روز! همراه با تفکر و تعمق در معنا، آرام آرام و گاه پرشتاب و سریع، اثر جان بخش خویش را ظاهر مى نماید.

معمارى دل

فرزندم قلبت را با موعظه زنده گردان و با زهد بمیران (22).

خدایا! این چه ترکیبى است که على آورده؟ قلب را زنده کنم یا بمیرانم؟! زندگى و مرگ نقیض همند، چگونه دلم را مخاطب هر دو کنم؟ چگونه از یک سو به زنده کردن دلم فرمان مى دهد و از سویى به میراندن آن؟ و چگونه دلم هم باید بمیرد و هم باید زنده شود؟؟ هم آغوشى مرگ و زندگى چه سان ممکن است؟؟!!...آه... شاید این دو در تالار دل در عرض هم قرار مى گیرند! آرى... زهد و موعظه در کنار همند، نه در امتداد هم.

اگر زهد و اندرز در دل جاى بگیرند که مى گیرند پس مرگ و زندگى هم با هم جمع مى شوند.

میراندن با زهد، عین زنده کردن است.

آرى... غیر از این نیست.

اگر غرایزى که ما را به دنیا مى بندد، کشش هایى که ما را به سوى جهانى پست مى کشد و جاذبه هایى که ما را اسیر حیوانیت مى کند، کشتیم و علاقه و ارتباط دل را با این غرایز و جاذبه ها قطع نمودیم، دل را زنده کرده ایم.

این میراندن همان زندگى بخشیدن است.

امام على در بلیغ ترین و فصیح ترین بیانى که ممکن است زنده کردن دل را به میراندن آن با زهد تصویر کرده است، آیا مسیحاى موعظه، دلى را که با علایق خاکى و مادى، گرفتار مرگ شده، مى تواند با دم معجزه گر خویش، زنده گرداند؟ هرگز.

زندگىِ با موعظه از دلِ مرگ با زهد بپا مى خیزد.

این زنده کردن بدون آن میراندن امکان پذیر نیست.

باید در اینجا بمیرى تا در آنجا زنده شوى و سفر به سوى آسمان را آغاز نمایى.

زهد بریدن وابستگى هاست، نه بریدن شریان زندگى، زهد، قطع دلبستگى هاست، نه جدایى از اجتماع و کار و تلاش.

زهد عمل نیست، زهد یک روش است یک منش است یک اعتقاد و باور است، اعتقاد و باورى که در عمل انسان تأثیر مى گذارد و در کردار افراد، خود را نشان مى دهد.

کسى که وابسته به دنیا نیست و دل به ظواهر فریبنده نبسته است، هر کارى نمى کند، هر سخنى نمى گوید و درِ خواستن ها را به مشت ذلت نمى کوبد.

یکى از راه هاى زهد براى جوان، روزه است.

مزه مزه کردن گرسنگى و تشنگى به عشق محبوب، آغاز شیرینى براى قطع وابستگى ها و دلبستگى هاست و شروعى موفق براى بى اعتنایى به کشش هاى دنیایى...